سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی(GNSS) چیست؟
تهیه و تدوین: بخش تحقیق و توسعه‌ی شرکت بهین رایانه نقشینه
تاریخ انتشار:
مقدمه
یک سیستم ماهواره‌ای ناوبری جهانی، مجموعه‌ای از ماهواره‌هاست که موقعیت‌یابی جغرافیایی را برای بسیاری از دستگاه‌ها به صورت مستقل فراهم می‌کند و به دستگاه‌های الکترونیکی با گیرنده‌های مناسب اجازه می‌دهد تا موقعیت مکانی دقیق خود را بر روی سطح زمین مشخص کنند.
سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی چیست؟
سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی(Global Navigation Satellite System) که به اختصار GNSS نامیده می‌شود، سیستم‌های ماهواره‌ای هستند که به گیرنده‌ها با پوشش جهانی اجازه می‌دهند تا موقعیت خود شامل طول و عرض جفرافیایی را مشخص کنند. این قابلیت از طریق انتقال امواج رادیویی از ماهواره به گیرنده‌ها صورت می‌گیرد. سپس گیرنده‌ها از این داده‌ها برای تعیین موقعیت مکانی استفاده می‌کنند. این سامانه مزیت دسترسی به چندین ماهواره با دقت بالا و در دسترس بودن در تمامی زمان‌ها را داراست.
اگرچه سیستم‌های ماهواره‌ای غالباً موفق عمل می‌کنند، اما در صورت عدم موفقیت در گیرنده‌های GNSS می‌توان سیگنال‌هایی را از سیستم‌های دیگر دریافت نمود. سیستم‌های رایج GNSS عبارتند از: Beidou ،Galileo ،GLONASS ،GPS و دیگر سیستم‌های منطقه‌ای.
سیستم‌های رایج سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی
سامانه موقعیت‌یاب جهانی ایالات متحده آمریکا(Global Positioning System) که به اختصار GPS نامیده می‌شود، سامانه‌ای برای یافتن موقعیت جغرافیایی است. این سامانه شامل تعدادی ماهواره است که در مدارهای مشخصی به دور زمین در گردش هستند. این سامانه در سال 1978 به صورت عملیاتی توسط وزارت دفاع آمریکا آغاز شد و در ابتدا محدود به استفاده ارتش آمریکا بود و در سال 1993 به بهره‌برداری رسید. GPS بزرگترین سیستم ناوبری با پوشش جهانی است.
سامانه ماهواره‌ای ناوبری گلوناس(GLONASS) یک سامانه ماهواره‌ای مبتنی بر امواج رادیویی است که موقعیت، زمان واقعی و تعیین سرعت را برای کابران نظامی و غیر نظامی فراهم می‌کند. گلوناس بوسیله نیروی دفاعی هوافضای روسیه برای دولت روسیه فعالیت می‌کند. گلوناس دومین سیستم ناوبری با پوشش جهانی است که بعد از GPS و به عنوان جایگزینی برای آن می‌باشد و از دقت بالایی بهره می‌برد.
سامانه ماهواره‌ای ناوبری جهانی اتحادیه اروپا(Satellite Navigation) که Galileo نامیده می‌شود، یک سامانه ماهواره‌ای است که توسط اتحادیه اروپا از طریق آژانس GNSS اروپا(GSA) ایجاد شده است. یکی از اهداف Galileo تهیه یک سیستم مستقر با دقت بالا و موقعیتی است که ملت‌های اروپایی را از سامانه‌هایی همچون GPS و GLONASS بی‌نیاز کند، زیرا احتمال غیر فعال شدن یا تخریب آن‌ها در زمان وقوع بحران‌ها از قبیل جنگ برای کاربری‌های غیر نظامی وجود دارد.
تفاوت GNSS با GPS
از سیستم‌های GNSS ،GPS و غیره استفاده می‌شود تا موقعیت مکانی دقیق را در هر نقطه روی زمین ارائه دهند. تفاوت اصلی این دو سیستم در این است که تجهیزات سازگار با GNSS می‌توانند از ماهواره‌های ناوبری شبکه‌های دیگر استفاده کنند و ماهواره‌های بیشتر به معنی افزایش دقت و قابلیت اطمینان گیرنده است. همه گیرنده‌های GNSS با GPS سازگار است اما عکس این شرایط لزوماً برقرار نیست.